Temizlik, insan sağlığını doğrudan etkileyen faktörlerden biridir. Barınma alanımızın, evimizin temizliği bu konunun en başında yer almaktadır. Kendimizi ve sevdiklerimizi korumak, sağlıklı bir ortam sağlamak için aldığımız önlemler sürekli eylemler haline dönüşmelidir. Özellikle havaların soğuması ile bağışıklığımız düşüyor ve kendi mabedimiz olan evimiz bize savaş açmış olabiliyor. Hele bir de küçük çocuklarımız varsa onlar da eve farklı onlarca mikrop taşımış oluyorlar.
Temizlik için kişisel hijyen ötesinde evin temizliği ve temiz tutulma sıklığı da önemli yer tutuyor. Evin tüm odaları için ayrı metotların kullanılması gerekiyor. Genel temizlik için hepimizin aklına perdeler ve halılar gelmektedir. Perdeler seneden iki defa, camlar da havanın sıcak olmadığı bir zamanda silinmesi önerilir.
Halı temizliği ise daha derin bir konudur. Günümüzde artık adını bile bildiğimiz mikropların varlığından kurtulmak için halıları en geç iki – üç ayda bir yıkatmak önerilir. Çamaşır makinelerine sığmadığı için dışarıdan desteğin düzenli olması gereken bir konudur da aynı zamanda. Filtresi temizlenmiş, boş hazneli bir süpürge ile haftada iki kere süpürmek önerilen bir yöntemdir. Bebeğiniz küçükse sirkeli bir bezle silmeniz de bunlara eklenecek yöntemlerden biridir.
Evlerin en önemli dekoratif ve fonksiyonel eşyalarınan olan halıların daha uzun ömürlü ve daha sağlıklı kullanılabilmeleri için nelere dikkat edilmesi gerektiğini kaleme aldık. Halınızı kullanım talimatına uygun olarak bakım ve temizliğini yapmak halınızın kullanım ömrünün uzanmasına neden olacaktır.
Halı Kullanımı
Halının sırtında yer alan marka, model, seri ve elyaf bilgilerinin yazılı olduğu etiket sökülmemelidir. Temizlik, yıkama ve leke çıkarma işlemleri, halının etiketinde yazan elyaf türüne uygun olarak yapılmaktadır.
Uzun hav yüksekliğine sahip halıların yoğun trafiğe sahip yerlerde kullanılması durumunda hav uçlarında yatma ve açılma görülebilmektedir. Havların ezilmesi durumunda, bu bölgedeki havlar tercihen önce yumuşak plastik uçlu bir fırça ile fırçalanmalı daha sonra süpürge makinesi ile süpürülmelidir.
Uzun süre halı üzerinde kalan ağır eşyalar, zamanla hav yüzeyini kalıcı şekilde deforme eder. Bu yüzden ağır eşyaların halıya temas ettiği bölgeleri değiştirilmelidir.
Mobilya altındaki halının çekilmesi durumunda overlok ve sırt örgüsünde yırtılma veya sökülmeler olabilmektedir. Ağır mobilyanın altında bulunan halılar mobilya kaldırılarak alınmalıdır.
Halıların uzun süre doğrudan güneş ışığına maruz kalması durumunda renklerde değişim meydana gelebilmektedir. Doğrudan güneş ışığı alan yerlerde halının yeri sık sık değiştirilmeli veya direkt güneş ışığı alınan saatlerde pencerede perde kullanılarak direkt güneş ışığına maruz kalmasının önüne geçilmelidir.
Halınızın elyaf cinsi ne olursa olsun yüksek sıcaklıktaki çaydanlık, ütü vb. maddeler halı yüzeyine direkt temas etmemelidir.
Halı Temizliği
Halı üzerindeki trafik yoğunluğuna bağlı olarak haftada en az iki kere süpürülmelidir. Süpürme işlemi, hav yönünde ve yavaş hareketlerle yapılmalıdır. Düzenli süpürmek, tozların hav diplerine yerleşmesini önler ve kullanım ömrünü uzatır.
Çevresi tamamen overlok yapılmış yuvarlak, oval ve sekizgen halılarda dokuma yönünde olan kenarlar, yan kenarlara nazaran halı dokuma tekniği gereği daha zayıf overlok gücüne sahiptir. Dolayısıyla çırpma ve dövme işlemleri bu halılarda overlok patlamalarına sebebiyet verebileceği için yapılmamalıdır. Tozlardan arındırmak amaçlı dövme işlemleri profesyonel toz alma makinelerinde uzman personel tarafından yapılması tavsiye edilmektedir.
Silme işlemlerinde mümkün olduğunca doğal ürünler tercih edilmeli ve nemli bir bez ile iyice durulama yapılmalıdır. Temiz su ile çok iyi durulanmadığı takdirde kalan temizleyici kalıntıları güneş ışığının etkisi ile reaksiyona girerek halı yüzeyinde sararmalara yol açabilmektedir. Ayrıca iyi durulanmamış halılardaki kalan halı temizleyici kalıntıları halının daha kısa sürede kirlenmesine neden olacaktır.
Halı dokusuna zarar veren, halının çürümesine neden olan çamaşır suyu ve tuz ruhu gibi temizlik ürünleri kullanılmamalıdır.
Halı Yıkama
Halıların kullanım yoğunluğun bağlı olarak ortalama bir kullanım için altı ayda bir halıların yıkatılması tavsiye edilmektedir. Gözeneklerine yerleşen toz ve kirler zamanla halıyı yıpratabileceği gibi solunum yolu rahatsızlığına da neden olabilir.
Halılar temizlikten sonra halı kısa sürede kurutulmalı ve nemli bırakılmamalıdır. Halı yıkama firması seçerken firmanın nem kontrollü ve ısıtmalı kapalı kurutma odası sahip olup olmadığı sorulmalıdır.
Uygunsuz koşullarda ve yöntemlerle (yanlış şampuan veya yanlış fırça kullanımı gibi) yıkanan ve kurutulan halılarda, temizlenmesi mümkün olmayan lekelenmeler, sararmalar ve deformasyonların meydana gelme riski vardır. O yüzden profesyonel halı yıkama tesisleri tercih edilmeli ve halı tamamen kurumadan kullanılmamalıdır.
Halı yıkama firmasından teslim alınan halıların üzerindeki ambalajlar açılmalı ve halıların kuruluğu kontrol edilmelidir. Tam kurumamış halıların bünyesindeki yer alan nem küflenme ve kokuya neden olur. Her ihtimale karşı yıkamadan gelen halıların havalandırılması tavsiye edilmektedir.
Halılarda Lekelere Müdahale
Halının üzerine dökülen sıvılar emici bir bez, kağıt havlu veya sıvı emebilen vakumlu bir süpürge makinesi ile halıdan ovalama işlemi yapılmadan uzaklaştırılmalıdır.
Lekelere müdahale süresi çok önemlidir. Halı üzerinde oluşan hemen hemen bütün lekeler, anında ve doğru müdahale edilmesi durumunda çıkarılabilmektedir.
Kimyasal hiçbir leke çıkarıcının lekelenen halıya zarar vermeden bütün lekeleri tamamen çıkarması mümkün değildir. O yüzden öncelikle doğal ürünler kullanılarak lekeye müdahale edilmelidir.
Büyük bir alana yayılan lekeleri çıkarma işlemi uygulamadan önce leke çıkarmada kullanılacak leke çıkarıcı madde ile halının görünmeyen bir yerinde denenmelidir.
Dökülen maddenin cinsine göre leke çıkarma yöntemleri uygulanmalıdır. Leke çıkarma hakkında daha fazla bilgi almak için Halılarda Leke Çıkarma Teknikleri makalemizi okuyabilirsiniz.
Halı Saklama
Halılar uzun süre kullanılmayacaksa iyice temizlendikten sonra saklanmalıdır. Halı yıkanmadan sonra halının kuru olduğundan emin olunmalı, havalandırılmalıdır.
Halının ömrünü uzatmak ve iz oluşmasının önüne geçmek için hav yönüne doğru rulo şeklinde sarılarak toplanmalıdır. Eğer saklama durumu uzun sürecekse yün ve yün içeren halılarda güvelere karşı önlem almak gerekmektedir . Bunun için halının belli bölgelerine naftalin tabletleri konulmalıdır.
Halının açılmayacak şekilde bağlanmalı sonra muhafaza için bir kılıf yardımıyla mümkünse halılar yatay şekilde ve rutubetsiz olan bir ortamda saklanmalı ve belli aralıklarla açılıp havalandırılmalıdır. Üzerine başka bir eşya konulmamalıdır.
Halı taşınırken veya muhafaza edilirken kesinlikle katlanmamalıdır. Her zaman rulo halinde taşınmalı veya muhafaza edilmelidir.
Yıkama sonrasında kullanılmayacak halılar nemli ve rutubetli olmayan bir ortamda halı hurcu içinde saklanmalıdır. Bu uygulama halınızın hava almasını ve koku yapmamasını sağlayacaktır. Halının veya serildiği zeminin nemli ya da ıslak olması durumunda halıda küflenmeden kaynaklanan deformasyonlar oluşabileceği göz önüne alınmalıdır.
Hanımların sıklıkla yaşadığı ev kazalarından biri de halıya oje dökmektir. Çoğu ev hanımı ojeyi döker dökmez asetonla silme işlemi yapmakta ve halıya dökülen ojeyi halının tabanına kadar yaymakta ve halıyı neredeyse komple boyamaktadır. Bir diğer ojeyi halıdan çıkarma yöntemi olarak bilinen tiner kullanımı da aynı oranda ojenin yayılmasına ve işin içinden çıkılmaz bir hal almasına neden olmaktadır. Kuru halde bulunan halılar genellikle kimyasal uygulamaya müsait olmayan ürünlerdir kullanacağınız her ürün halınızın tabanına ve tüylerine hapsolacağından bırakın halıyı arındırmak daha fazla lekelenmesine sebep olacaktır. Oje lekesi mutlaka profesyonel ürünlerle ve suyla ıslatılarak çözündürülmeli ve bol suyla durulanarak boya görüntüsü halıdan uzaklaştırılmalıdır. Bunu ev şartlarında yapmanız pek mümkün olmadığından halınıza herhangi bir müdahale yapmadan en kısa sürede profesyonel bir halı yıkama firmasına başvurmanız gerekmektedir. Halı yıkamaların bu tip durumlarla sıklıkla karşılaştığını göz önünde bulundurursak onların bir formül geliştirmiş olmama ihtimalleri yok denecek kadar azdır. Gereksiz masraf çıkarmayalım ben onu evde temizlerim diyorsanız hata yapmış olursunuz. Gereksiz kahramanlıklar pahalıya patlayabilir. Örnekte göreceğiniz halı orijinal yün halıdır.
Halı yıkama sıklığı, ev sakinlerinin sayısına ve kullanım düzeyine bağlı olarak evden eve farklılık gösterecektir. Fazla kullanılan odalarda 3-6 ayda bir, daha seyrek kullanılan odalarda ise 9-12 ayda bir temizletmeniz gerekir. Eğer çocuğunuz veya ev hayvanınız varsa, bütün ev halılarını en az yılda 2 defa komple temizletmeniz gerekir.
Dış mekandan evin içerisine gelen tozlar, kir kalıntıları, yiyecek ve içecek döküntüleri, bakteriler, uçucu organik bileşikler ve başka birçok kirletici madde zamanla halınızın liflerine işlemektedir. Yani halının yıkanması bir lavabo gibi işlev görür. Yukarıda belirtilen kirletici maddelerin tamamını toplar ve filtre eder.Bu, toplama ve filtre etme işlemi nefes aldığınız havayı temizler ve daha sağlıklı bir ortam oluşmasını sağlar.
Halı Yıkama Hakkında Sıkça Sorulan Sorular. Halıların temizlenmesi neden gerekir?
Dış mekandan evin içerisine gelen tozlar, kir kalıntıları, yiyecek ve içecek döküntüleri, bakteriler, uçucu organik bileşikler ve başka birçok kirletici madde zamanla halınızın liflerine işlemektedir.
Yani halının yıkanması bir lavabo gibi işlev görür.
Yukarıda belirtilen kirletici maddelerin tamamını toplar ve filtre eder.
Bu, toplama ve filtre etme işlemi nefes aldığınız havayı temizler ve daha sağlıklı bir ortam oluşmasını sağlar.
